Op weg naar Maastricht overpeins ik de actuele stuiptrekkingen van de strafrechtelijke aanpak van cannabis binnen de Nederlandse rechtsstaat.

Het verse jubileum van één jaar growshopverbod wordt vandaag gevierd met een themazittingsdag over dit nieuwbakken verbod dat een jaar geleden het licht zag. De rechtbank Maastricht heeft een dag uitgetrokken om allerlei zaken die de officier van justitie tot misdrijf heeft verklaard aan de rechtbank voor te leggen. We spreken over apparatuur voor het telen van gewassen.

Tuincentrum voor orchideeën

Het gaat in mijn zaak om een verkooppunt van tuindersbenodigdheden. Een keurige winkel waar niets doet denken aan grootschalige hennepteelt. De winkel beschikt over een garage voor de opslag van apparatuur. In deze garage deed de politie een inval omdat een hennepplantage werd vermoed. Die was er niet. Wel een voorraad kweekspullen die kort tevoren was besteld door een Duits bedrijf. Dit tuincentrum levert voornamelijk attributen voor de teelt van orchideeën. De afnemers van dit bedrijf zijn dan ook Duitse orchideekwekers.

Gevalletje growshopverbod

Niettemin was de politie er direct van overtuigd dat het hier ging om een duidelijk gevalletje growshopverbod, met andere woorden van het faciliteren van grootschalige hennepteelt. Dus werd een arsenaal aan lampen, afzuigers, luchtbevochtigers, groeimodellen en ga zo maar door in beslag genomen.

Veel bluf maar geen onderzoek

Onderzoek naar het bedrijf en zijn werkzaamheden bleef uit. Gewoon spierballen tonen, met de nadruk op machtsvertoon waarbij iedere discussie handig uit de weg wordt gegaan. Dat is de huidige werkwijze van de Nationale Politie. Opstelten noemde dit steevast ‘robuust optreden’. Zijn opvolger Van der Steur bezigt dezelfde manmoedige teksten. De wereld verandert in hoog tempo, maar Nederland blijft bij een halsstarrig verbod. De officier van justitie eiste drie maanden onvoorwaardelijk. Uitspraak over twee weken.

Wat is er aan de hand?

De eigenaar van het bedrijf dat terecht staat exporteert voornamelijk naar tuincentra in Duitsland, Oostenrijk, Finland, Istanboel en zelfs Uruguay. Deze afnemers leveren op hun beurt aan bedrijven die tropische gewassen telen. Met cannabis heeft dit allemaal niets van doen.Bedrijven die aan andere bedrijven leveren die niet rechtstreeks kunnen worden gerelateerd aan grote hennepteelt vallen sowieso buiten het growshopverbod, dat mag duidelijk zijn. Conclusie: dit gaat hem alweer niet worden voor de taskforce hennepbestrijding en de 125 man die de takjes uit de zakjes moeten houden.

Haarlemse toestanden

Een ander staaltje zinloos machtsvertoon viel me vorige week ten deel toen de bijvuller van de Haarlemse coffeeshop Willie Wortel werd opgepakt. Voor het op legitieme wijze bijvullen van de coffeeshop werd hij door het bevoegd gezag afgevoerd en in een cel gegooid. Hij moest zijn spijkerbroek uittrekken en lag de hele dag in een koude cel terwijl hij ziek was.

Advocaat bij politieverhoor

Toevallig was de dag ervoor, op 1 maart, de nieuwe wet ingevoerd dat een verdachte ook tijdens het politieverhoor vergezeld mag zijn van een advocaat. En dat wilde deze cliënt maar al te graag. Daarom drong ik erop aan om het verhoor zo snel mogelijk te laten plaatsvinden.Dat duurde toch nog tweeënhalf uur en zulke wachttijden kunnen ertoe leiden dat de advocaat verstek moet laten gaan en zijn cliënt verstoken is van rechtsbijstand. Mij kostte deze eenvoudige piketmelding bijna de hele dag. Dat is de truc voor de politie om te voorkomen dat een verdachte bijstand van zijn advocaat krijgt tijdens de eerste verhoren. De nieuwe regel was nog geen dag oud of de vrees uit de advocatuur was al bewaarheid. Het verhoor was al 40 minuten gaande toen ik werd toegelaten.

Geseponeerd: code 1

Na dit zinloze machtsvertoon kreeg ik ’s avonds de mededeling dat de zaak was geseponeerd omdat mijn cliënt ‘ten onrechte als verdachte was aangemerkt’. Dat is juridisch jargon voor een persoonsverwisseling of iets soortgelijks. Maar met dat halve pond wiet op zak zat het met zijn status als verdachte wel goed. Van een persoonswisseling kon geen sprake zijn. Wel van laagdrempelig plomp machtsvertoon en hogelijk doorgedraaide scoringsdrift bij politie en OM. De hoogste tijd voor een nieuwe dreigingsanalyse?

 Amsterdam, 9 maart 2016