Rechter erkent medische werking CBD

Terwijl het Nederlands Huisartsen Genootschap zijn leden dringend adviseert cannabis niet langer op medische gronden voor te schrijven, werd in de Verenigde Staten CBD pasgeleden tot een geregistreerd  medicijn verklaard. In Nederland deed de rechter onlangs een belangwekkende uitspraak over het recht op medicinale cannabis. Mr. Veldman zet de stormachtige ontwikkelingen op een rijtje.

De patiënt die afhankelijk is van medicinale cannabis staat in Nederland in de kou. De zorgverzekeraars vergoeden cannabis niet meer en een beroep op bijzondere bijstand werd afgewezen. Artsen mogen niet langer aanbevelen dat cannabis een gunstig effect heeft op pijnbestrijding bij individuele patiënten en wordt zelfs beweerd dat CBD een gevaarlijke stof is. Maar in de Verenigde Staten is CBD pasgeleden tot een geregistreerd  medicijn verklaard.

‘Geen onomstotelijk bewijs’

Sinds  medio vorige jaar weigeren de zorgverzekeraars medicinale cannabis te vergoeden. Zij stellen dat er ‘geen onomstotelijk wetenschappelijk bewijs’ is dat cannabis geneeskrachtige werking kan hebben.

Gemeente moet cannabis betalen

Daarom klopte een HIV-patiënt bij het College van Burgemeester en Wethouders van Amsterdam aan voor bijzondere bijstand. De patiënt die van een uitkering leeft besteedt noodgedwongen maandelijks in coffeeshops nadat zijn zorgverzekeraar de deur had dichtgegooid. Hij moest vanwege ernstige pijnbestrijding cannabis tot zich nemen. Dat de patiënt ernstig ziek is en cannabis hem hielp als pijnbestrijder stond buiten kijf en werd bevestigd door zijn artsen. Juist deze medische noodzaak was inzet van de juridische strijd.

Amsterdam weigert vergoeding

Het Amsterdamse College van B&W  kende geen mededogen en gebruikte precies dezelfde motivering als de weigerende zorgverzekeraars. Er is onvoldoende wetenschappelijk bewijs. Maar de patiënt zegevierde omdat hij een gevoelig oor vond bij een zeer kundig en zorgvuldig redenerend rechter. Zijn redenering was als volgt.

Omdat de zorgverzekeraar de instantie is die de kosten moet uitkeren, is de burgemeester alleen verplicht de kosten te vergoeden als er sprake is van een acute noodsituatie. Dat wil zeggen een zeer dringende reden die van levensbedreigende aard is of blijvend ernstig lichamelijk of psychisch letsel of invaliditeit tot gevolg kan hebben. Dat is nogal wat.

Rechter moet per geval toetsen

Wanneer is er sprake van zo’n toestand? De burgemeester mag vergoeding van de benodigde cannabis niet weigeren met de algemene redenering van onvoldoende onomstotelijk wetenschappelijk bewijs. Hij moet per geval dus individueel toetsen of voor dit specifieke geval de patiënt wel baat heeft bij cannabis. Dat moet de gebruiker met medische stukken aantonen.

Deze medicinale gebruiker kon dit heel goed. Hij overtuigde de rechter na een medisch debat waarbij de GGD artsen bakzeil moesten halen en zij het failliet van hun drogredenen moesten erkennen. Als de medische noodzaak bij een patiënt voldoende uit de verf komt in een goed beargumenteerd medisch advies dan heeft de patiënt recht op bijzondere bijstand.

Huisartsen wijzen medicinaal gebruik af

Afgelopen jaar adviseerde het Nederlands Huisartsen Genootschap negatief over medische effecten van cannabis. Dit genootschap adviseerde haar leden dringend om niet langer cannabis op medische gronden voor te schrijven. Alweer werd het ontbreken van wetenschappelijk bewijs van stal gehaald.

Kennelijk weten deze huisartsen niet dat sinds 2003 het door de Nederlandse overheid opgerichte Bureau Medicinale Cannabis (BCM) cannabis op doktersvoorschrift laat verkopen in apotheken. Deze instelling vindt haar bestaansrecht vanwege wetenschappelijke studies die het bewijs leveren dat cannabis geneeskrachtige werking kan hebben, aldus het BMC.

CBD in Verenigde Staten tot medicijn verklaard

Er is in de Verenigde Staten de nodige reuring ontstaan doordat één van de belangrijkste cannabidoïden tot medicijn is verheven. Het middel Epidiolex is tot medicijn verklaard voor de bestrijding van enkele ernstige vormen van epilepsie bij vooral jonge kinderen die lijden aan het Lennox-Gastaut Syndroom en het Dravet syndroom. Epidiolex bevat 98 procent CBD en 2  procent andere stoffen. CBD is alleen als medicijn erkend voor de bestrijding van ernstige epilepsie bij kleine kinderen en niet voor andere medicinale toepassingen.

Nederlandse artsen hebben jarenlang de geneeskrachtige werking van CBD bij epileptische kinderen ontkend. Een adviescollege van de overheid noemde bij gebrek aan wetenschappelijk onderzoek CBD een gevaarlijke stof. Dat college zou zich nu de oren van het hoofd moeten schamen.

Politiek Den Haag onwillig

Dat in Den Haag de politieke weerstand rond cannabis groot is, bewijst het debat rond medicinale cannabis en de kleine thuisteler, zie mijn eerdere column hierover. 

We zijn anno 2018 in Nederland als het om cannabis gaat, al dan niet vanwege de geneeskrachtige werking, nog steeds in het Ot en Sien-tijdperk uit de vorige eeuw toen iedere vernieuwing met de hand op de Bijbel de kop werd ingedrukt. Daarom is deze uitspraak van de rechtbank een welkome opsteker voor de medicinale gebruiker. Want van politiek Den Haag moeten we het niet hebben.