Met elke coffeeshop die de burgemeester van Amsterdam sluit, opent hij de deur voor straatdealers die hun mobiele coffeeshop meedragen op hun telefoon en door geen enkele toezichthouder in de gaten worden gehouden. Dankzij dit beleid heeft de markt voor mega-opgevoerde en de volksgezondheid bedreigende cannabisextracten als BHO een geweldige stimulans gekregen, legt mr. Veldman uit in deze column. Terwijl de reden waarom Van der Laan maar coffeeshops blijft sluiten inmiddels al lang is achterhaald…

Mobiele cannabisdealers

De mobiele cannabisdealer is in opmars in Amsterdam. Nu de gemeente bezig is aan een kaalslag onder de coffeeshops springen allerlei handige jongens in op de gecreëerde ruimte. Met accounts op Instagram, Facebook, Facetime en welk ander social medium dan ook bieden ze hun ruime assortiment te koop aan. De politie heeft het nakijken. Komt die al eens zo’n mobiel coffeeshopaccount op het spoor, is de dader in de regel al lang uitgeweken naar een ander adres. Deze mobiele coffeeshops – die natuurlijk zonder vergunning of wat dan ook opereren – hebben een breed aanbod van supergeconcentreerde hasjsolie-soorten (ofwel concentraten) die door de echte coffeeshop niet eens verkocht mogen worden, zoals BHO.

BHO, toeristen en straatdealers

BHO wordt gemaakt door cannabis met behulp van butagas te extraheren, waardoor het THC-gehalte gigantisch omhoog schiet. Het procédé is niet ongevaarlijk, en regelmatig ontploft er ergens driehoog achter zo’n BHO-laboratorium. Voor 1 gram BHO moet men tientallen grammen cannabis gebruiken. De prijzen zijn navenant. Toeristen zijn er gek op en weten de dealers makkelijk te vinden. Die patrouilleren overal op straat en in de souvenirwinkels, op zoek naar nieuwe klanten. Met dank aan de burgemeester van Amsterdam voor het creëren van de markt.

Is dit nu verstandig beleid te noemen? Mij lijkt van niet. Toch maakte de burgemeester vorige week bekend  nog maar weer eens 8 coffeeshops te sluiten. Dit alles vanwege het afstandscriterium, de meest zinloze maatregel die ooit is bedacht. Wat bezielt de Amsterdamse burgemeester?

Moratorium

Van der Laan kondigt aan dat hij de gedoogverklaringen van  de 8 coffeeshops, waaronder de Mellow Yellow – bijna de oudste coffeeshop van het land, zo niet van de wereld –  niet zal verlengen. Dit besluit nam hij nadat hij vorig jaar een moratorium had afgekondigd en zijn beslissing om meer coffeeshops te sluiten had uitgesteld tot na de uitspraak van de Hoge Raad over de vraag of het ingezetenencriterium rechtmatig is.

Het was belangrijk voor de burgemeester om deze uitspraak af te wachten, omdat hij enkele jaren geleden door toenmalig minister Opstelten voor het blok was gezet.

Deze platvloerse chantage van Opstelten kwam erop neer dat de burgemeester het mes moest zetten in het aantal Amsterdamse coffeeshops door het afstandscriterium in te voeren en door te gaan met coffeeshops sluiten in het Wallengebied. Deed hij dat niet dan werd hij gedwongen het ingezetenencriterum in te voeren  en zo de vele miljoenen toeristen die de hoofdstad jaarlijks bezoeken in de armen van straatdealers te drijven.

Nog meer overlast betekent nog meer sluitingen

Vorige maand werd een uitgebreid onderzoek gepresenteerd van de Amsterdamse universiteit waarin werd vastgesteld dat nog meer coffeeshops sluiten desastreus is voor Amsterdam. De problemen worden onbeheersbaar. Maar dit alles blijkt de burgemeester niet te deren. De volgende serie sluitingen vanwege ontoelaatbare overlast ligt in het verschiet. Er zijn immers nu al te weinig coffeeshops en er staan nu al geregeld rijen wachtenden tot op de stoep van coffeeshops.

De geest van Ivo Opstelten

Nog steeds loopt de burgemeester van Amsterdam  gedwee achter de geest van Ivo Opstelten aan. Hij moet uitvoeren wat hij met de vorige minister van Justitie heeft afgesproken, is zijn lijn.  Van der Laan vergeet daarbij voor het gemak dat het wietpas proces duidelijk heeft gemaakt dat de handhaving van het ingezetenencriterium geen lokale verplichting is. Niet voor niets wordt deze bespottelijke maatregel zo goed als nergens gehandhaafd. Alleen enkele steden in het zuiden des land weren niet-ingezetenen. In Amsterdam, de meest vooruitstrevende stad die jaarlijks  miljoenen toeristen trekt door o.a. de magneetfunctie van coffeeshops, zou deze discussie niet eens gevoerd moeten worden anno 2016.

Burgemeester breekt met belofte

Vorig jaar sprak de burgemeester in de gemeenteraad nog de woorden uit dat als hij niet door de minister dwingend kan worden verplicht het ingezetenencriterium te handhaven hij direct stopt met sluiten omdat er al te veel coffeeshops zijn gesloten. Welnu, gaandeweg werd duidelijk dat hij niet door de minister kan worden verplicht deze draconische maatregel te handhaven en hoeft hij de miljoenen toeristen niet in de kou te laten staan.

 

De basis  van de afspraak met Opstelten destijds was de veronderstelling dat ook Amsterdam ‘aan de wietpas moest’. Dit blijkt dus bij nader inzien helemaal niet het geval. Dit heeft huidig minister Van der Steur zelfs per tweet bevestigd toen hij nog Kamerlid was. Opstelten is op zijn dwingende eis teruggekomen kort voordat hij de aftocht blies. Het handhaven van de wietpas werd een lokale bevoegdheid, geheel ter beoordeling van de burgemeester.

Nieuw debat

De burgemeester is ziende blind en horende doof voor al deze feiten. D66 en de SP hebben vragen gesteld over deze kwestie. Tijdens de eerstvolgende raadsvergadering zal hierover ongetwijfeld worden gesproken. Er moeten Kamervragen komen zodat de minister kan uitleggen dat het toch echt een lokale bevoegdheid is om niet-ingezetenen niet toe te laten. Als dit nogmaals wordt benadrukt hoeft burgemeester Van der Laan zich echt niets gelegen laten liggen aan een afspraak die op onjuiste gronden is gemaakt.

Mellow Yellow

Het mag toch niet gebeuren dat over een paar weken definitief het licht wordt uitgedraaid in (bijna) de oudste coffeeshop ter wereld? De burgemeester moet wachten op de antwoorden van Kamervragen die zullen worden gesteld. Een nieuw moratorium dus en een stevig debat in de gemeenteraad zijn te verkiezen boven het botweg doorgaan met sluiten. De Mellow Yellow mag nooit verloren gaan.

En de burgemeester zou eens zich  twee keer achter de oren moeten krabben over de vraag voor wie hij de deur openzet als hij nog meer coffeeshops sluit.